Hoe duurzaam is tweedehands kleding?
‘De markt voor tweedehands kleding groeit explosief’, ‘Tweedehands kleding big business’, ‘forse daling kledingwinkels behalve tweedehands’. Een paar nieuwskoppen van het afgelopen jaar. Tweedehands kleding zit al jaren in de lift. En dat lijkt goed nieuws voor het klimaat. Jitske vraagt zich af hoe duurzaam tweedehands kleding is.
Een boodschappentas vol kleding staat voor mijn neus. Ik haal het er uit. Een beige ribbroek zit er twee keer in, in dezelfde maat. Evenals een roze blouse en een rood t-shirt. Deze kleding komt van een tweeling die net zo oud is als ik. Het zijn de jaren 80 van de vorige eeuw. Mijn ouders zijn beide werkloos en blij met zo’n krijgertje. Ik minder, met alles in tweevoud lijkt het alsof ik de hele week dezelfde kleding draag ;-(
Het is niet stoer of hip om tweedehands kleding te dragen. Ik wil nieuwe kleding en het liefst iets duurs van Oilily. Zo’n vrolijke rood met roze en groene bloementrui, net als een vriendin van me heeft.
Tegenwoordig zeggen mensen trots ‘gekocht op Vinted’ of ‘op de kop getikt bij Appel en Ei’. De rode Allstars of Nike Jordans van mijn 13-jarige dochter: beide tweedehands. Er is echt iets veranderd. Tweedehands mag en is zelfs hip, ook bij jongeren. Daar ben ik blij om. Toch knaagt er iets bij mij. Zijn we ‘het’ echt zo anders gaan doen?
Verlengde levensduur
Door tweedehands te kopen, verleng je de levensduur van het kledingstuk. In plaats van dat het stuk wordt verbrand of op Afrikaanse kusten wordt gedumpt, wordt het nog een keer gedragen. Dit levert echt milieuwinst op. Hergebruik scheelt grondstoffen, energie, water, afval en uitstoot van broeikasgassen.
Minder Co2
Volgens het online verkoopplatform voor tweedehands spullen Vinted stoot een via hun platform gekocht kledingstuk 1,8 kilo minder CO2 uit dan een nieuw kledingstuk. De CO2-uitstoot van een nieuw kledingstuk schijnt tussen de 3 en 10 kilo te zijn. Dus het voordeel van tweedehands lijkt aanzienlijk. *
Toch zitten er minder goede kanten aan. Omdat tweedehands inmiddels zo populair is, is het een mondiale industrie geworden en net als bij de gangbare textielindustrie wordt de kleding over de hele wereld gesleept. Het is niet zo dat alle kleding in een vintage winkel door mensen ‘uit de buurt’ wordt ingebracht.
Bij platforms als Vinted wordt de kleding wel ‘rechtstreeks’ aan de man gebracht. Maar het nadeel is dat heel wat Europeanen inmiddels hun kleding op dit platform aanbieden, waardoor de kans groot is dat je iets koopt bij een Fransman of Spanjaard en dat die spullen een behoorlijke reis afleggen naar jou.
De Vinted aanbiedingen van mijn 13-jarige dochter
Geweten sussen
Maar toch, deze nadelen kleven ook aan de kleding die wij in onze winkel verkopen: veel komt van ver. Er is dus iets anders dat mij dwars zit aan de populariteit van tweedehands kleding. Dat is het risico dat mensen hun consumptiegedrag niet veranderen omdat ze hun geweten op twee manieren kunnen sussen: “Ik heb het tweedehands gekocht dus het is goed” of, als ze nieuwe spullen in een impuls kopen: “Ik kan het nog altijd op Vinted zetten”.
Ook volgens deskundigen zorgt de groei van de tweedehands markt er nog niet voor dat de markt voor nieuwe kleding beduidend kleiner wordt. Je zou verwachten (of hopen) dat voor elk tweedehands gekocht kledingstuk een nieuw kledingstuk blijft hangen, maar dat is maar gedeeltelijk zo. Uit diverse onderzoeken blijkt dat een tweedehands kledingstuk een half nieuw kledingstuk voorkomt. **
Rebound effect
En dat komt zo: Mensen houden door het kopen van een tweedehands kledingstuk budget over voor andere kleding. Als het tweedehands is, is dat mooi meegenomen, maar vaak wordt ook nieuw gekocht. Op die manier jaagt tweedehands het koopgedrag verder aan. Dat wordt het rebound effect genoemd. **
In een grondig artikel in De Groene Amsterdammer vertelt expert circulaire textiel Hilde Duijn: ’De verkoopcijfers van de grote ketens zijn niet gedaald en ook het aanbod aan nieuwe kleding is niet afgenomen. We zijn niet minder gaan produceren en ook niet minder gaan kopen. Het lijkt er dus eerder op dat we onze gebruikscyclus nog meer zijn gaan versnellen. Ik krijg de indruk dat consumenten nu juist nóg makkelijker iets voor één avondje of feestje kopen omdat ze het daarna weer kunnen verkopen op Vinted. Dat maakt weer dat kleding minder waarde heeft, dat we het als een wegwerpproduct zijn gaan zien – het kost toch niets. Dat jaagt die fast fashion nog meer aan.’
Minder kopen
Volgens Milieu Centraal kopen we per persoon gemiddeld vijftig (!) kledingstukken per jaar***. Als we dat aantal omlaag brengen, maken we verschil. Laten we dus minder kopen. En áls we iets aanschaffen, is tweedehands een heel duurzame keuze. Dan kun je voor je sokken, onderbroeken en andere basics die je wel graag nieuw koopt bij ons terecht.
